Γιάννο θα βγω τα πάριωρα
άι
στης εκκλησιάς τα μάρμαρα
με την οχιά
Γιάννο μ’ Γιάννο μου.
Γιάννο θα ιδώ το χάραμα
άι
του Διγενή το πάλεμα
με τα στοιχειά
Γιάννο μ’ Γιάννο μου.
Δροσουλίτη λαβωμένε
στ’ Αι-Δρογγάρη απάνω τ’ άλογο
χάθηκες τρεχάλα
σε φαραγγιού διχάλα
και σε ρουμάνια ριζιμιά.
Δροσουλίτη λαβωμένε
στ’ Αι-Δρογγάρη απάνω τ’ άλογο
έλα σαν ψιχάλα
σαν του Θεού τη στάλα
στη διψασμένη μου ερημιά.
Γιάννο τα χέρια σου άνοιχ’ τα
άι
σημάνανε μεσάνυχτα
στον ουρανό
Γιάννο μ’ Γιάννο μου.
Γιάννο στο μαύρο κάγκελο
άι
πολέμα τον αρχάγγελο
το σκοτεινό
Γιάννο μ’ Γιάννο μου.
Δροσουλίτη λαβωμένε
στ’ Αι-Δρογγάρη απάνω τ’ άλογο
χάθηκες τρεχάλα
σε φαραγγιού διχάλα
και σε ρουμάνια ριζιμιά.
Δροσουλίτη λαβωμένε
στ’ Αι-Δρογγάρη απάνω τ’ άλογο
έλα σαν ψιχάλα
σαν του Θεού τη στάλα
στη διψασμένη μου ερημιά.
* [Όλα τα τραγούδια pages 266–267]
Ο «Αι-Δρογγάρης», σύμφωνα με προσωπική μαρτυρία του Γκάτσου, έχει επινοηθεί από τον ίδιο. Προέρχεται από τη λέξη «δρόγγος», που απαντάται συχνά στο Χρονικό του Μορέως και που σημαίνει «δασώδης έκταση, λόγγος». Παρ’ όλα αυτά, κι επειδή ο ποιητής δεν αποκάλυπτε τόσο εύκολα τα μυστικά του, μπορεί πίσω από τον «Αι-Δρογγάρη» να κρύβεται ο Άγιος Θεόδωρος, «ο μέγας Απελάτης».
πάριωρα: αργά, πέρα από την κανονική ώρα.
ρουμάνια: εκτάσεις με δέντρα και θάμνους, πυκνές λόχμες.
ριζιμιά: ριζωμένα στη γη γερά, με ρίζες βαθιές.
[From ΔΡΟΣΟΥΛΙΤΕΣ. See page 263.]
[Supplementary note for the online version: The subtitle of the album is “Θρύλοι και θρήνοι του Νίκου Γκάτσου.” The following text by Α.Δ. appears in the liner notes of the 2006 CD: Οδηγημένος από το ύφος και το ηχόχρωμα της μουσικής του Χάλαρη, ο Γκάτσος δανείστηκε για τους Δροσουλίτες γλωσσικά, θεματολογικά και υφολογικά στοιχεία από το Έπος του Διγενή και τα Ακριτικά τραγούδια, από μοιρολόγια που ανάγονται στους βυζαντινούς χρόνους και, φυσικά, από το δημοτικό τραγούδι και τη λαϊκή μας παράδοση. Έτσι, η ποιητική καθαρότητα των στίχων αυτών, γραμμένων σε μια γλώσσα ξεχασμένη στους αιώνες, προσέδωσε στους Δροσουλίτες διαστάσεις επιτεύγματος.]
[On page 265 appears the following text by Gatsos from the album’s liner notes: Οι Δροσουλίτες είναι ένα παράξενο οπτικό φαινόμενο που παρουσιάζεται στην κρητική παραλία του Φραγκοκάστελου, ανατολικά της Χώρας των Σφακίων. Σύμφωνα με πολλές αξιόπιστες μαρτυρίες, κάθε χρόνο και για δέκα περίπου μέρες, γύρω στα τέλη Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου, την ώρα που χαράζει και υπάρχει απόλυτη νηνεμία, μια σειρά από ανθρώπινες σκιές, που μοιάζουν με έφιππους πολεμιστές, ξεκινά από την ερειπωμένη εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους, προχωρεί στη θάλασσα και χάνεται στον ορίζοντα. Οι κάτοικοι της περιοχής ονόμασαν τις σκιές αυτές «Δροσουλίτες» επειδή εμφανίζονται την ώρα της πρωινής δροσιάς, και πιστεύουν ότι ανήκουν στους άντρες του Ηπειρώτη οπλαρχηγού Χατζημιχάλη Νταλιάνη που σκοτώθηκαν εκεί τον Μάιο του 1828 πολεμώντας με τα στρατεύματα του Μουσταφά Πασά. Επιστημονικά, η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι πρόκειται για φαινόμενο αντικατοπτρισμού από πραγματικά γεγονότα που διαδραματίζονται στην απέναντι αφρικανική ακτή της Λιβύης σε απόσταση 350 χιλιομέτρων ή, ακόμα, για συμπυκνωμένους υδρατμούς που υψώνονται πάνω από το έδαφος και δημιουργούν παράξενα σχήματα. Καμιά όμως απ’ αυτές τις ερμηνείες δεν είναι απόλυτα ικανοποιητική, και έτσι οι Δροσουλίτες παραμένουν ένα μυστήριο που κεντρίζει την περιέργεια και την φαντασία όχι μόνο των κατοίκων της περιοχής αλλά και όλων όσων έχουν κατά καιρούς ασχοληθεί με το συναρπαστικό αυτό φαινόμενο.]
